„EscapeTruck” w województwie śląskim – edukacja przez doświadczenie w walce z handlem ludźmi
W dniach 9–16 maja 2025 roku mieszkańcy województwa śląskiego mieli wyjątkową okazję wziąć udział w projekcie „EscapeTruck” – interaktywnej formie edukacji społecznej, mającej na celu zwiększenie świadomości na temat zagrożeń związanych z handlem ludźmi. Inicjatywa realizowana była we współpracy międzynarodowej przez Polską Policję, Straż Graniczną oraz partnerów z Polski i Holandii. Inauguracja tego wydarzenia odbyła się w Piekarach Śląskich, a finał spotkań w naszym województwie odbył się w Żywcu.
W ramach ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej, prowadzonej przez Polską Policję wspólnie z Ambasadą Królestwa Niderlandów, Uniwersytetem Wrocławskim, Policją holenderską, Strażą Graniczną, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Międzynarodową Organizacją do Spraw Migracji (IOM), na Śląsku odbyły się działania profilaktyczne z wykorzystaniem mobilnego escape roomu – „EscapeTrucka”.
Ciężarówka dzięki współpracy Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach oraz komend miejskich i powiatowych, odwiedziła osiem śląskich miast: Piekary Śląskie, Gliwice, Mysłowice, Pszczynę, Jaworzno, Wodzisław Śląski, Żory i Żywiec. Na miejscu, pod opieką policjantów i funkcjonariuszy Straży Granicznej, uczestnicy – młodzież i dorośli powyżej 16. roku życia – mieli okazję wejść do wnętrza specjalnie zaaranżowanego pojazdu, który realistycznie przedstawiał warunki życia ofiar handlu ludźmi.
Zadaniem uczestników, podzielonych na 6-osobowe grupy, było rozwiązanie serii zagadek i logicznych wyzwań związanych z tematyką handlu ludźmi. Całość miała na celu nie tylko zapewnienie interaktywnej formy nauki, ale przede wszystkim uświadomienie, jak działają przestępcy zajmujący się handlem „żywym towarem”, w jakich warunkach przetrzymywane są ofiary i jak rozpoznać zagrożenia.
Scenariusze zadań opierały się na prawdziwych przypadkach i były przygotowane we współpracy z ekspertami Fundacji Reshape z Holandii. Wnętrze ciężarówki odwzorowywało realne warunki, w jakich przetrzymywane są osoby – często zastraszane, pozbawione wolności i wykorzystywane do pracy przymusowej lub innych form wyzysku.
Na miejscu dostępne były także stoiska informacyjne prowadzone przez funkcjonariuszy pionu prewencji oraz Straży Granicznej, gdzie uczestnicy mogli poszerzyć wiedzę, otrzymać materiały edukacyjne i porozmawiać z ekspertami na temat zapobiegania handlowi ludźmi oraz sposobów reagowania na podejrzane sytuacje.
Dzięki tego typu działaniom edukacyjnym możliwe jest budowanie społecznej świadomości, empatii oraz realne przeciwdziałanie przestępczości związanej z handlem ludźmi. „EscapeTruck” kontynuuje swoją trasę po Polsce, odwiedzając kolejne miasta i niosąc ważne przesłanie: reaguj, nie bądź obojętny, pomagaj.
Poniżej przedstawiamy działania jednostek Policji w miastach naszego województwa, które w tym roku odwiedził „EscapeTrucka”:
1. Piekary Śląskie
2. Gliwice
3. Mysłowice
4. Pszczyna
5. Jaworzno
6. Wodzisław Śląski
7. Żory
8. Żywiec
W Żywcu projekt edukacyjny otworzyła Komendant Powiatowa Policji w Żywcu podinspektor dr Izabela Boczarska, która powitała przybyłych na miejski Rynek gości oraz mieszkańców.
Następnie grupy młodzieży miały możliwość wejść do wnętrza pojazdu, który realistycznie przedstawiał warunki życia ofiar handlu ludźmi.
Częścią dzisiejszego wydarzenia był również panel dyskusyjny „20-lat Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko Handlowi Ludźmi”, który odbył się w Urzędzie Miasta w Żywcu. Rozpoczął się on od przywitania gości oraz odczytania listu intencyjnego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasza Siemoniaka przez Panią Poseł na Sejm RP Małgorzatę Pępek.
Moderatorem spotkania była Naczelnik Wydziału Profilaktyki Społecznej Biura Prewencji Komendy Głównej Policji młodszy inspektor Wanda Mende. W roli panelistów wystąpili Wojewoda Śląski Pan Marek Wójcik, Pierwszy Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach inspektor Radosław Kacprzak, Zastępca Komendanta Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu pułkownik Adam Kurek oraz Dyrektor Podbeskidzkiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Bielsku-Białej Pani Małgorzata Malinowska.
W panelu dyskusyjnym udział wzięli: Dyrektor Generalna Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego Pani Katarzyna Błaszczyk-Domańska, Dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego Pani Magdalena Szewczuk-Szturc, Pani Poseł na Sejm RP Małgorzata Pępek, Pan Senator RP Andrzej Kalata, Wicestarosta Żywiecki Pan Stanisław Kucharczyk, Burmistrz Miasta Żywca Pan Antoni Szlagor, Komendant Powiatowy Policji w Żywcu podinspektor dr Izabela Boczarska wraz z I Zastępca mł. insp. Jerzym Bujokiem, Komendant Placówki Straży Granicznej w Bielsku-Białej podpułkownik Paweł Zoń, Naczelnik Wydziału Operacyjno-Śledczego Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu podpułkownik Paweł Majda, Naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach młodszy inspektor Katarzyna Wesołowska, przedstawicielka Biura Prewencji Komendy Głównej Policji Pani Monika Grochocka, Dyrektor Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Żywcu Pani Bożena Piątek, a także funkcjonariusze straży granicznej, policji oraz młodzież ze szkół średnich.
Zaproszeni goście dyskutowali na temat problematyki handlu ludźmi, zapobiegania oraz zwalczania tego procederu. Na koniec policjanci z Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach podsumowali całość projektu edukacyjnego „Escapetruck” oraz wyświetlili materiał filmowy z tego wydarzenia.
